So this is Christmas Eve (Wigilia)! This podcast comes out on a very special day in Poland. I want to share with you some of today’s traditions. You will learn Polish vocabulary connected with Christmas (Boże Narodzenie) and practise your listening skills. Merry Christmas!
Exercises (ćwiczenia):
1. Listen to the podcast and complete the gaps in the exerpts (Posłuchaj podcastu i uzupełnij luki w fragmentach):
a. Wiele rodzin siada do wigilijnego stołu po tym jak na wieczornym … pojawi się pierwsza gwiazdka. Na stole według tradycji powinno być 12 …, bo tylu było apostołów.
b. Bardzo ważne są …, czyli pieśni bożonarodzeniowe. Wiele rodzin wspólnie je … po kolacji. Polskie kolędy są pięknę, a moja ulubiona to Bóg się rodzi.
c. Oczywiście obowiązkowe są prezenty pod …. To właśnie w Wigilię w Polsce pod choinką leżą …. Wręcza je Aniołek, Dzieciątko, Mały Jezus albo Gwiazdor. Święty Mikołaj wręcza prezenty wcześniej, bo szóstego …, ale już nie w Wigilię.
d. Potem są dwa dni …. Ten czas spędza się z rodziną i przyjaciółmi. Ludzie nie idą do pracy, żeby … i być razem.
2. Put the verbs in correct form (Proszę wstawić czasowniki w poprawnej formie):
a. Czy … (ty) kolędy z rodziną?
b. Moja rodzina … (ubierać) choinkę w Wigilię.
c. W Polsce, w Wigilię, ludzie … (dzielić) się opłatkiem.
d. Prezenty zawsze … (leżeć) pod choinką.
Transcript
Cześć! Witajcie w kolejnym podcaście “Polish with John”. Nazywam się Jan Oko i chcę Wam pomóc w nauce języka polskiego. Ten odcinek ukazuje się w szczególny dzień w roku – w Wigilię!
Wigilia to dzień przed Świętami Bożego Narodzenia. To dzień 24 grudnia. Wtedy w Polsce, wieczorem zaczyna się obchodzenie Świąt. Przed południem dużo ludzi jeszcze pracuje. Inni przygotowują już wyjątkową kolację, która nazywa się wieczerzą wigilijną. Jest z nią związane bardzo dużo tradycji. Wiele rodzin siada do wigilijnego stołu po tym jak na wieczornym niebie pojawi się pierwsza gwiazdka. Na stole według tradycji powinno być 12 potraw, bo tylu było apostołów. Zanim jednak zaczniemy jeść, dzielimy się opłatkiem. To taki specjalny kawałek chleba. Wtedy też składamy sobie życzenia. Dzielenie się opłatkiem to symbol – pokazuje, że chcemy dzielić się z bliskimi tym co ważne w życiu – chlebem. A chleb to symbol wszystkiego co mamy. Po prostu pokazujemy, że chcemy tego co najlepsze dla naszych krewnych i przyjaciół.
W Wigilię staramy się spotkać przede wszystkim z rodziną. Jednak zawsze w Polsce przy stole jest jedno wolne miejsce. Jest ono dla kogoś, kto może jest samotny albo nawet bez domu. W ten wieczór jesteśmy gotowi zaprosić do domu każdego, kto zapuka do naszych drzwi. Bardzo podoba mi się ten zwyczaj. Pokazuje tradycyjną polską gościnność.
W czasie wieczerzy według niektórych tradycji nie wolno wstać od stołu. Wszyscy muszą siedzieć przez cały czas. Być może pokazuje to, że rodzina powinna być w tym czasie razem, a nie zajmować się przygotowywaniem jedzenia i innymi mniej ważnymi rzeczami.
Bardzo ważne są kolędy, czyli pieśni bożonarodzeniowe. Wiele rodzin wspólnie je śpiewa po kolacji. Polskie kolędy są piękne, a moja ulubiona to Bóg się rodzi. Tą i wiele innych polskich kolęd możecie znaleźć na Youtube, Spotify i w wielu innych miejscach w internecie, także gorąco polecam. Jest też dostępna wykonana przez artystów studia Accantus na Wikipedii. Posłuchajmy.
Oczywiście obowiązkowe są prezenty pod choinką. To właśnie w Wigilię w Polsce pod choinką leżą prezenty. Wręcza je Aniołek, Dzieciątko, Mały Jezus albo Gwiazdor. Święty Mikołaj wręcza prezenty wcześniej, bo szóstego grudnia, ale już nie w Wigilię. Taka jest tradycja, chociaż dzisiaj trochę się to zmienia. U mnie w domu jednak to właśnie Dzieciątko zawsze przynosiło prezenty. Najwięcej radości z prezentów mają oczywiście dzieci! Czasami prezenty leżą pod choinką cały dzień, ale nie wolno ich otwierać za wcześnie.
Święta Bożego Narodzenia to święto chrześcijańskie, więc bardzo dużo rodzin idzie w nocy do kościoła. Tam, o północy jest specjalna msza święta, która nazywa się pasterka. Ludzie, tak jak pasterze, chcą przywitać na świecie Jezusa. To bardzo szczególny i piękny czas.
Potem są dwa dni Świąt. Ten czas spędza się z rodziną i przyjaciółmi. Ludzie nie idą do pracy, żeby świętować i być razem. Bardzo podobają mi się polskie tradycje, bo pokazują to, co jest najważniejsze w tych świętach. Nie chodzi o prezenty albo jedzenie. Najważniejsze jest coś innego. Moim zdaniem każdy, także osoby, które nie są wierzące, mogą zobaczyć to coś w tych świętach. Bo to czas, żeby być dobrym. Pogodzić się, jeżeli się z kimś pokłóciliśmy. Postarać się zmienić swoje życie. Na Nowy Rok mamy postanowienia, żeby schudnąć czy nauczyć się nowego języka. W Boże Narodzenie naszym postanowieniem może być to, żeby być lepszymi ludźmi dla innych. Myślę, że to bardzo ważne. Dzisiaj na świecie jest dużo nienawiści i kłótni. Trzeba to zmienić, a to jest możliwe tylko wtedy, jeżeli zaczniemy od siebie.
Dziękuję Wam bardzo za wysłuchanie tego odcinka i życzę Wam wszystkiego najlepszego na Święta. Niech to będzie dla was szczególny czas – czas miłości i dobra. Jestem osobą wierzącą, więc życzę Wam błogosławieństwa Bożego. Niech Ten, którego narodziny właśnie obchodzimy, zawsze Wam pomaga w życiu stawać się lepszymi. Oczywiście w następny poniedziałek zapraszam na kolejny podcast z serii “Polish with John”. Wesołych Świąt!
You can download the transcript as a pdf file: Polish with John #21 Dziś jest wigilia [A2]
wierzący – (literally: believer) a person who believes in God, a Christian.
błogosławieństwo – blessing
msza święta – holy mass
nienawiść – hate
miłość – love
świętować – to celebrate
In the podcast, I used “Sing Swing Bada Bing” Doug Maxwell/Media Right Productions; source: https://www.youtube.com/audiolibrary/music (attribution not required)
“Bóg się rodzi” by artists of Accantus Studio uploaded to Wikipedia: https://pl.wikipedia.org/wiki/Pie%C5%9B%C5%84_o_Narodzeniu_Pa%C5%84skim
Key to exercises (klucz do ćwiczeń):
1. a. niebie, potraw; b. kolędy, śpiewa; c. choinką, prezenty, grudnia; d. Świąt, świętować
2. a. śpiewasz; b. ubiera; c. dzielą; d. leżą
