Antoni Żurek, "Cezary z Arles"
Antoni Żurek, Cezary z Arles, [Wydawnictwo WAM], Kraków 2003.
seria: Wielcy Ludzie Kościoła
Wydawnictwo WAM od 2006 roku wydaje serię całkiem ciekawych książeczek poświęconych wybitnym, ważnym postaciom z historii Kościoła. Seria ma charakter popularny, choć nie jest pozbawiona walorów naukowych w pewnym elementarnym sensie.
Czasy wczesnego średniowiecza, przełomu V i VI wieku nikną w mrokach niepamięci. Niewiele dokumentów, tekstów źródłowych z tamtej epoki dotrwało do naszych czasów. Nie był to czas sprzyjający rozwojowi kultury, gdy społeczeństwa były uwikłane w zawirowania wojenne spowodowane upadkiem Cesarstwa Rzymskiego i najazdami barbarzyńców. W tych mrokach jest jednak wiele iskier, od których zapłonie w późniejszych czasach światło kultury europejskiej. Jedną z takich iskier jest Cezary z Arles, biskup żyjący w latach od ok. 470 r. do ok. 542/543 r. Pochodził z chrześcijańskiej rodziny, odznaczał się głęboką duchowością i światłym umysłem. Umiłował życie mnicha, jednak słabe zdrowie nie pozwoliło mu kontynuować bardzo surowego trybu życia. Dla poratowania zdrowia udał się Arles, gdzie kontynuował swoją edukację. studiował literaturę. Wtedy też tamtejszy biskup Eoniusz dostrzegł w nim wielkiego człowieka i udzielił mu święceń kapłańskich. Cezary po śmierci Eoniusza zostanie biskupem Arles i zasłynie wspaniałymi kazaniami kierowanymi do prostego ludu. Były one proste, obrazowe, a jednocześnie o głębokiej treści.
Krótka książeczka prezentuje nam postać Cezarego w ogromnym streszczeniu. Jednak zawiera to co najważniejsze w życiorysie tej postaci i jest jak najbardziej wystarczająca dla dobrego poznania jego osoby. Autor nie koncentruje się wyłącznie na życiorysie świętego, ale też opracował jego działalność duszpasterską, zamiłowanie do monastycznego życia oraz kazania. Choć książka prawie zupełnie pozbawiona jest przypisów (podobno odstraszają czytelników), została wyposażona w skróconą bibliografię polskich wydań dzieł Cezarego i opracowań jego dotyczących. Nie jest ona wyczerpująca, ale wystarcza, aby zainteresowani mogli zdobyć więcej informacji. Jednocześnie nie tracąc na ścisłości autor operuje językiem prostym i przystępnym. Książka dzięki temu może stanowić zarówno lekturę dla zainteresowanych życiorysami i działalnością świętych, studentów historii i teologii, pasjonatów historii, średniowiecza czy po prostu tych, którzy chcą wiedzieć więcej. Minusem jest użycie w bibliografii skrótów, które, choć powszechnie przyjęte w literaturze naukowej, nie są rozwinięte w książce i mogą stanowić utrudnienia w dojściu do fachowej literatury. Polecam więc gorąco tę pozycję, zwłaszcza że traktuje o wielkiej, a jednocześnie mało znanej osobistości.
